PMEGGramatiko / Nombroj / Nombraj vortetoj /

23.1.2. Nombraj vortetoj — uzado

Nombraj vortetoj plej ofte aperas kiel rektaj priskriboj de O-vortoj, kaj montras tiam, kiom da aferoj estas. La nombraj vortetoj tiam ne ricevas la finajxojn N kaj J:

En iuj specialaj uzoj de unu oni tamen povas aldoni J-finajxon kaj N-finajxon post unu.

Oni ne uzu A-finajxon post la nombrovortoj en cxi tiaj okazoj, cxar A-finajxo post nombra vorteto donas tute alian signifon.

Iafoje la O-vorto estas forlasita (subkomprenata):

Nul normale ne aperas kiel rekta nombra priskribo. Anstatauxe oni uzas neniu: Mi havas neniun malamikon. Nur iafoje en eksperimenta lingvouzo oni povas vidi nul, kie normale aperas neniu.

Nombraj vortetoj povas ankaux aperi memstare en diversaj frazroloj. Ofte ili kondutas O-vortece. Neniam oni uzas la finajxojn J aux N:

Nombraj vortetoj kun da «

Oni ankaux povas uzi nombrajn vortetojn kun da-esprimo. Tio estas malofta, sed povas esti oportuna ekz. kiam oni ial volas meti la nombrovorton for de tio, kion gxi nombras:

  • Da cxevaloj ili havis sepcent tridek ses.[Nehx.7] Pli klara ol: Cxevalojn ili havis sepcent tridek ses. Normale oni tamen dirus: Ili havis sepcent tridek ses cxevalojn.

Identiga priskribo «

Nombraj vortetoj ankaux aperas post O-vorto kiel identiga priskribo. Tiam ili ne montras nombron, sed numeron aux simile:

  • Vidu “Lingvo Internacia” N-ro 2, pagxoj 20-21.[OV.218] = ...numero du, pagxoj dudek gxis dudek unu. La nombrovortoj rolas kiel identigaj priskriboj de la vortoj numero kaj pagxoj.

  • La lingvo internacia Esperanto aperis publike en la fino de la jaro 1887.[OV.145] = ...la jaro mil okcent okdek sep. 1887 estas identiga priskribo de jaro.

  • Ni logxas en cxambro tricent tridek tri en tiu hotelo.

  • La respondo trovigxas sur la pagxo mil ducent ok.

Kiam temas pri numero, oni ankaux povas uzi A-finajxan vicordan nombrovorton: la dua numero, la jaro 1887-a, la tricent-tridek-tria cxambro. Sed povas esti diferenco inter vicordo kaj numero. Ekz. kvara signifas, ke estis tri aliaj antauxe en vicordo, dum numero kvar signifas, ke la afero havas la ciferon 4 kiel iaspecan “nomon”. En ekz. hoteloj ofte mankas numeroj, kaj tial ekz. cxambro cent ne nepre estas la centa cxambro. Kaj se oni staras cxe la fino de strato, oni povas diri, ke domo numero unu ne estas la unua domo, sed la lasta.


Dosierdato: 6 Novembro 2005 (07:11:56 GMT)